Sunday, May 8, 2016

MGA HALIMBAWA NG PAGSASALING-WIKA



Problems Affecting Young People Today

By Sonny Caton

Essentially, "young people" fall into the period of life from the beginning of puberty to the attainment of adulthood. This period is usually concomitant with problems as they "struggle" to fit themselves into society. The word "problem" doesn't necessarily imply that youth is assumed to be a period in which storm and stress predominate; it can be a period marked by good health and high achievement. Nevertheless difficult decisions and adjustments face young people in today's society. In this article, therefore I would attempt to identify some of the fundamental problems faced by young people today and possible solutions to these problems.

Perhaps the most fundamental problem faced by young people today is unemployment. Because of the universal downturn in the economy coupled with technology whereby particular jobs and skills are made obsolete, many youth today are experiencing problems in obtaining jobs. Young people today have certain needs and aspirations. Consequently, the treat of unemployment means financial worries, frustration and discouragement. How do the youth today respond to this?

Given that many youths may not be sufficiently mature to cope with such problems, they go in the undesirable direction of delinquency, drugs, vandalism, stealing, etc. Moreover, they compensate for their feelings by striking out against society, revolting against adult authority. These problems are invariably compounded by peer pressure whereby young people are forced either consciously or unconsciously to become involved in those antisocial activities by people of their own age group. What can be done to solve the problem of unemployment and its ills?

One method which can be adopted to curb the problems which arise out of unemployment among youths, involves the providing of relief or protection from the financial hardships of unemployment. For instance, a compulsory unemployment insurance system could be adopted in which workers and their employers contribute to a fund out of which payments are made to those young people who are eligible for work, but cannot find work. Incidentally this method is currently being used in the United States of America, Britain and other countries.

Other methods which can be adopted include measures aimed at creating conditions that reduces the level of unemployment. These would include: (a) programs for retraining, in order to give would be employed young people new skills that are in demand; (b) subsidies and other incentives to encourage workers to move out of areas of labor surplus into areas in which labor is in short supply.

Also, young people should strive for high education in order that they would be qualified for the very skilled labor force required by industrialized and "semi-industrialized" countries.

Another problem facing young people today is the tension which exist between parents and children. It is usually common for strained relationships to develop between parents and young people. In their eagerness to achieve adult status, young people may or rather usually resent any restrictions placed upon them. Often times young people may not be willing to admit that they have doubts and fears about taking on adult responsibilities and freedom. They invariably believe that their parents are overanxious and overprotective. This usually creates tension between parents and young people. To correct this problem, psychologist emphasize the significance of psychological weaning. This is the process of outgrowing family domination and working towards the time when the young person establishes his or her own home. Similarly, parents should exercise control over young people, but with sympathy and understanding.

An area of immense concern, and which poses a problem for young people and their parents is sex and dating. Some parents today are prepared to give their children some latitude as far as dating and sex are concerned. In contrast, some parents are very overprotective, restricting their children from going out with the opposite sex, thus, many young people today are debarred from learning the valuable experience of adjusting to other persons. They also show deficiency in the development of social poise, which might not be available otherwise and this deprives them of their privilege. Therefore, parents, school, and the church can and should do more to promote wholesome relationships.

Teenage pregnancies and venereal disease are also common problems facing the young person or teenager. This can severely disrupt her education. Moreover, being pregnant at such an early age can also have deleterious effects on one's health. Perhaps what is most important is the risk of "catching" the deadly disease AIDS. Many young people’s today have contacted AIDS and are suffering the consequences, being terminally ill.

What can be done to address these problems? First, many of the sexually related problems of young people can be lessened if young people were given sufficient and suitable instruction well in advance of the time when sex is an immediate concern for them. Some surveys have shown that the primary source of information most children, regarding sex, is their peers, not from their parents. Secondly, the postponement of sex prior to marriage can go a long way to reduce the incidence of AIDS. And thirdly, the church can reinforce the Christian teaching of monogamy.

On the question of Church, it has been found that many of our young people today attend church, while an equal or greater amount do not attend church. There is a tendency for the latter set, to become involved in antisocial activities such as drugs, gambling, stealing and vandalism. For those young people who attend churches, many of them have serious reservations about the church as a whole. Many of them question the significance of the church in view of what is happening in our society today, in terms of drugs, unemployment, frustration, and crime. Maybe the church needs to diversify its programs in order to effectively accommodate the "Modern youths" and by extension to curb their fears and frustration.

Having looked at most of the fundamental problem areas for young people and solutions to these problems, I would hope that, or rather it is my desire that this article would serve as a vehicle for helping young people today to appreciate and understand some of the problems which confront them and how they can attempt to address them.

Additionally, it is my fervent hope that those in authority would work in conjunction with young people to help them to alleviate the aforementioned problems. We must remember that the young people are the leaders of tomorrow; consequently, it is incumbent on the adults to set the pace (as it were) for an uninterrupted transition.

 

Mga Suliraning Nakasasama

sa mga Kabataang Ngayon

Ni Sonny Caton

 

Totoo, ang mga kabataan ay dumaraan sa panahon ng buhay mula’t simula ng pagiging tinedyer hanggang sa pagtatamo ng sapat ng gulang. Ang panahong ito ay karaniwang kasama sa mga problema sa kanilang “pakikihamok”  upang maibagay ang kanilang sarili sa lipunan.

 

Ang salitang "problema" ay hindi talagang nagpapahiwatig na ang kabataan ay inaasahang sandali kung saan ang namamayani ay suliranin at alalahanin; ito ay  maaaring ang panahon na may tanda ng magandang kalusugan at mataas na katagumpayan. Gayon pa man,  mahirap na pagpapasya  at pakikibagay ang hinaharap ng mga kabataan sa lipunan  ngayon. Sa artikulong ito, kung gayon  ay nais kong tangkain na tukuyin  ang ilang pangunahing suliranin na hinaharap ng mga mamamayang kabataan at ang mga maaaring solusyon sa mga suliraning ito.


Marahil ang pinakapangunahing problema na hinaharap ng mga kabataan ngayon ay ang kawalan ng trabaho. Dahil sa pandaidigang pagbulusok sa ekonomiya kasabay ang teknolohiya kung saan ang karaniwang hanapbuhay at kasanayan ay napaglipasan na, maraming mga kabataan ngayon ay nakararanas ng problema sa pagkuha ng trabaho. Ang mga kabataan ngayon ay may mga tiyak na mga pangangailangan at hangarin. Samakatuwid, ang hatid ng kawalan ng trabaho ay mga suliraning pinansyal, kabiguan at kawalang pag-asa. Paano tumutugon ang mga kabataan ngayon sa mga ito?

Hayagan na maraming kabataan ang maaaring hindi pa ganap na nasa hustong-gulang upang kayanin ang mga ganitong problema, sila ay patungo sa hindi kanais-nais na maling landasin, pinagbabawal na gamot, paninira, pagnanakaw, at iba pa. Bukod rito, tinutumbasan nila ang kanilang mga damdamin sa pamamagitan ng pag-aaklas laban sa lipunan, pagrerebelde laban sa kapangyarihan ng matatanda. Ang mga problemang ito ay walang palyang sinasabayan  ng panggigipit ng mga kasamahan kung saan ay sapilitang hayagan o di sinasadya na maging sangkot sa mga anti-sosyal na gawain ng mga tao na kanilang ka-edad. Ano ang maaaring gawin upang malutas ang problema ng kawalan ng trabaho at pinsala nito?

Isang paraan na kung saan ay maaaring pagtibayin upang lutasin ang mga problema na umusbong sa kawalan ng trabaho sa mga kabataan, kasama ang pagbibigay ng kawanggawa o proteksyon mula sa mga kahirapang pinansiyal ng kawalan ng trabaho. Halimbawa, ang isang  “insurance system” ng sapilitang kawalan ng trabaho ay maaaring pagtibayin kung saan ang mga manggagawa at ang kanilang mga amo ay  mag-aambag-ambag sa pondo na gagawing pambayad para sa mga kabataang karapat-dapat sa trabaho, ngunit hindi makahanap ng trabaho. Sa katunayan ang paraan na ito ay kasalukuyang ginagamit sa Estados Unidos ng Amerika, Britanya at ng iba pang mga bansa.

Ang ibang mga paraan na kung saan maaaring pagtibayan kasama ang mga panukalang naglalayon sa paglikha ng mga kondisyon na nakapagpapababa ng antas ng kawalan ng trabaho. Ang mga ito ay binubuo ng: (a) mga programa para sa muling pagsasanay, upang maibigay ang makakapagpapasok sa mga kabataang may bagong kasanayang kinakailangan; (b) tulong-pinansyal  at iba pang mga insentibo upang himukin ang mga manggagawa upang umalis sa lugar na marami ang mga manggagawa patungo sa mga lugar na ang manggagawa ay  kaunti ang kailangan.

Gayundin, ang mga kabataan ay dapat magsumikap para sa mataas na edukasyon upang  sila ay maging kwalipikado para sa matinding kasanayang  lakas paggawa na  kinakailangan ng industriyalisado at mala-industriyalisadong mga bansa.

Isa pang problema nakakaharap ng mga kabataan ngayon ay ang gusot sa pagitan ng mga magulang at mga anak. Ito ay karaniwang madalas sa mga sapilitang samahan na nabubuo sa pagitan ng mga magulang at mga kabataan. Sa pagkasabik na matamo ang kanilang nasa gulang na kalagayan, ang mga kabataan ay maaari o di kaya ay karaniwang ipinaghihinanakit ang anumang pagbabawal na ibinibigay sa kanila. Madalas ang mga kabataan ay maaaring hindi gustong aminin na sila ay may alinlangan at takot hinggil sa pag-ako ng pananagutan at kalayaan ng matanda. Sila ay laging naniniwala na ang kanilang mga magulang ay lubhang nababahala at sobrang mangalaga. Ito ay karaniwang lumilikha ng gusot sa pagitan ng mga magulang at mga kabataan. Upang maitama ang ganitong problema, binigyang-diin ng sikolohista ang kahalagahan ng sikolohikal na paglayo. Ito ay ang proseso ng pag-iwas sa pagdodomina ng pamilya at pagtatrabaho tungo sa kung saan ang bata ay magtatatag ng kanyang sariling tahanan. Tulad din, ang mga magulang ay dapat na ipamalas ang kapangyarihan sa mga kabataan, ngunit sa pamamagitan ng pagkakaisa ng damdamin at pag-uunawa.

 

Ang pinakamalubhang usapin, na nagkaroon ng problema para sa mga kabataan at sa kanilang mga magulang ay ang seks at pakikipagkita. Ang ilang mga magulang ngayon ay handang magbigay sa kanilang mga anak ng laya tungkol sa usapin ng pakikipagkita at seks.Sa kasalungat, ang ilang mga magulang ay napakahigpit, pinagbabawalan ang kanilang mga anak na lumabas kasama ang iba, kayat  maraming mga kabataan ngayon ay hinahadlangan sa pagkatuto ng mahalagang karanasan ng pakikisalamuha sa ibang tao. Sila rin ay nagpapakita ng  kakulangan sa pag-unlad ng panlipunang katatagan, na maaring hindi magamit sa kabilang banda at ito ay nagtatanggal sa kanila ng  kanilang mga pribilehiyo. Samakatuwid, ang mga magulang, paaralan, at ang simbahan ay maaari at nararapat na magsumikap pa upang itaguyod ang mabuting samahan.

 

Ang maaagang pagdadalantao at sakit sa babae ay karaniwan ding mga problema na kinakaharap ng mga kabataan o tinedyer. Ito ay maaaring malaking sagabal sa kanyang pag-aaral. Bukod pa rito, ang pagbubuntis sa ganong murang edad ay maaari ding magkaroon ng epekto sa kalusugan ng isang tao. Marahil, ang pinakamahalaga ay ang panganib ng "pagkahawa" ng nakamamatay na sakit na AIDS. Maraming mga kabataan ngayon ang nakipagdiit sa AIDS at mga naghihirap sa kinahinatnan, ang pagiging malubha ng sakit.

 

Ano ang maaaring gawin upang harapin ang ganitong mga problema? Una, maraming kaugnay na mga problemang pansekswal ang mga kabataan na maaaring mabawasan kung ang mga kabataan ay binibigyan ng sapat at angkop na pagtuturo nang mabuti sa mga oras na ang seks ay isa nang pangunahing usapin para sa kanila. Sa ilang mga sarbey ay ipinakita na ang mga pangunahing pinagkukunan ng impormasyon ng karamihan  ng mga bata, tungkol sa seks, ay ang kanilang mga kaibigan, hindi mula sa kanilang mga magulang. Pangalawa, ang pagpapaliban ng seks bago ang pag-aasawa ay maaaring makatulong upang mabawasan ang mga insidente ng AIDS. At ikatlo, ang simbahan ay maaaring magtaguyod ng Kristiyanong pagtuturo ng pag-aasawa ng isa.

 

Sa suliranin ng simbahan, ito ay natuklasan  na marami sa ating mga kabataan ngayon ang dumadalo sa simbahan, habang ang katumbas o mas mataas na bilang ay hindi dumadalo sa simbahan. May posibilidad para sa huling pangkat, na masangkot sa anti-sosyal na mga gawain tulad ng pagdodroga, pagsusugal, pagnanakaw at paninira. Para sa mga kabataan na pumapasok sa simbahan, marami sa mga ito ang may matinding paglalaan tungkol sa simbahan sa pangkalahatan. Marami sa kanila ang nagtatanong ng kahalagahan ng simbahan sa pagtingin sa kung ano ang nangyayari sa ating lipunan ngayon, sa usapin ng mga droga, kawalan ng trabaho, kabiguan, at krimen. Siguro ang simbahan ay  kinakailangang pag-iba-ibahin ang mga programa nito upang epektibong mapagbigyan ang mga “modernong kabataan” at sa pagsusulong upang malunasan ang kanilang mga takot at kabiguan.

 

Pagkatapos tumingin sa pinakapangunahing bahagi ng problema para sa mga kabataan at mga solusyon sa mga problema ito, ako ay umaasa na, o di kaya’y ito ang aking hangarin na ang artikulong ito ay magsilbing behikulo sa pagtulong sa mga kabataan ngayon na mapahalagahan at maunawaan ang ilan sa mga problema na dumaraan sa kanila at kung paano nila ito malulutas.

 

Karagdagan, ito ang aking matinding pag-asa na ang mga nasa kapangyarihan ay makipagkaisa sa mga kabataan upang matulungan sila na mabawasan ang mga nabanggit problema. Nararapat nating tandaan na ang mga kabataan ay ang mga lider ng kinabukasan; samakatwid, tungkulin ito ng matatanda na magtakda ng hakbang (na ito ay ) para sa walang patid na pagbabago.

 

Butanding

(Rhincodon typus)

 

Donsol, a fishing town in Sorsogon province, serves as a sanctuary to a group of 40 whale sharks, which are considered as the largest fish in the world.

Locally known as "Butanding", whale sharks visit the waters of Donsol from November to May. Being migratory in nature, they travel across the oceans, usually close to the equator. But nowhere else have they been sighted in a larger group than in the waters of Sorsogon.

A group of Filipino divers documented the sighting of the whale sharks in the waters of Poso, the southernmost barangay of Donsol on January 2, 1998. Picked up by television and the print media, the documentation stirred the interest of many tourists, who started flocking in the fishing village.

In contrast to what their terrifying name seems to imply, whale sharks (Rhincodon typus) are not really dangerous creatures. Tourists even find them gentle and playful. They measure between 18 to 35 feet in length and weigh about 20 tons. They are easily recognized for their broad head and a random of white dots and lines along their backs.

Incapable of biting and chewing, they suck in water with prey, which are filtered through their gills. Through their large mouth, lined with thousands of tiny teeth, they feed on plankton, shrimp, anchovy, krill, small crabs, and other small fish. In 1996, a marine biologist discovered that whale sharks are ovoviviparous, which means that the female produces live offspring from eggs hatched in the uterus.

There has been no report of whale sharks taking humans as prey. Rather, it is the fishermen who have been hunting and plundering the stock of whale sharks in the Philippines. Harpoon fishermen hunt these giants to supply the high demand for the meat and medicinal by-products in Asia.

 

Considered as a delicacy and an aphrodisiac, whale sharks are being bought by Taiwanese fishing firms and Hong Kong restaurant owners. There were reports that a fully grown (more than 30 years old) whale shark is worth as much as P400, 000. The meat sells for HK$500 or P1,700 per kilo.

This led to the steady decline in the population of whale sharks in the country. More than a hundred whale sharks were reportedly killed in Donsol alone prior to the documentation in 1998. The situation is worse in other provinces. The gentle giants were hunted to near extinction of the central island of Bohol.

Alarmed by the problem, the Philippine government declared the whale shark as an endangered species in 1998, thereby banning its plunder and exploitation. Right now, the Department of Tourism is promoting eco-tourism to protect the whale sharks in Donsol. Present conservation measures allow tourist to interact with the whale sharks, with the help of trained tour guides.

The whale shark interaction tours include swimming within four meters of the sea giants, under the watchful eyes of the guides. So far, it is the best the government can do to protect the whale sharks.

 

www.txtmania.com/articles/butanding.php

 

 

 

 

 

Butanding

(Rhincodon typus)

 

Donsol, ang palaisdaang bayan sa lalawigan ng Sorsogon, ang nagsisilbing kublihan para isang grupo ng 40 balyenang pating, na itinuturing bilang pinakamalaking isda sa buong mundo.

 

            Lokal na kilala bilang “Butanding”, ang balyenang pating na bumibisita sa Donsol mula Nobyembre hanggang Mayo. Sa pagiging palipat-lipat sa kalikasan, ang mga ito ay tumatawid sa karagatan, na kadalasan ay malapit sa ekwador. Ngunit wala kahit saanman ang makikitang mas may malaking grupo kaysa sa katubigan ng Sorsogon.

 

Isang pangkat ng maninisid na Pilipino ang nagdokumento sa tanawin ng mga balyenang pating sa katubigan ng Poso, ang pinakatimog na barangay ng Donsol noong Enero 2, 1998. Pinili sa pamamagitan ng telebisyon at print media, ang dokumentasyong nakatawag ng interes ng maraming turista, na nagpasimula ng pagdagsa sa palaisdaang nayon.

 

Taliwas sa kung anong nais ipahiwatig ng kanilang nakatatakot na pangalan, ang mga balyenang pating (Rhincodon typus) ay tunay na hindi mapanganib na nilikha. Maging ang mga turista ay natuklasang maaamo at mapaglaro ang mga ito. Ang mga ito ay may sukat sa pagitan ng 18 hanggang 35 na talampakang haba at may bigat na 20 tonelada. Ang mga ito ay madaling mapansin sa kanilang malapad na ulo at nagkalat na puting mga batik-batik at guhit sa kanilang likuran.

 

Ang mga ito ay sumisipsip sa tubig na may sila, na kanilang sinasala sa pamamagitan ng kanilang mga hasang, walang kakayahang mangagat at ngumuya. Sa pamamagitan ng kanilang malalaking bibig, na may nakahanay na libu-libong maliliit na ngipin, ang mga ito ay pinapakain ng plankton, hipon, dilis, krill, maliliit na alimango at iba pang maliliit na isda. Noong 1996, isang marine biologist ang nakatuklas na ang mga balyenang pating ay mga ovoviviparous, na nangangahulugang ang babae ay nanganganak mula sa mga itlog na nakalagak sa bahay-bata.

 

Wala pang naiulat na balyenang pating na tumangay ng tao upang silain. Sa halip, ito ay ang mangingisda na nanghuhuli at nagnanakaw ng lahi ng mga balyena sa Pilipinas. Ang mangingisdang salapang ay hinuhuli ang mga dambuhalang ito upang tustusan ang malaking pangangailangan sa karne at panggamot ng-mga produkto sa Asya.

 

Bilang itinuturing na isang napakasarap na pagkain at aprodisyak , ang mga balyenang pating ay binibili ng mga may palaisdaang Taiwanese at ng mga may-ari ng restawran sa Hong Kong. May mga balita na ang isang husto na sa gulang (mahigit na 30 ang tanda) na balyenang pating ay nagkakahalaga ng humigit P400, 000. Ang karne ay ipinagbibili sa  HK$500 o P1, 700 bawat kilo.

 

Ito ay humantong sa patuloy na pagbagsak ng populasyon ng mga balyenang pating sa bansa.  Mahigit sa isandaang balyenang pating ang iniulat na pinatay sa Donsol lamang bago pa ang dokumentasyon noong 1998. Mas malala pa ang sitwasyon sa ibang lalawigan. Ang maaamong dambuhala ay dinakip sa malapit na pagkapuksa mula sa  gitnang isla ng Bohol.

 

Sa pagkabahala sa suliranin, ang gobyerno ng Pilipinas ay idineklara ang balyenang pating bilang nanganganib na uri ng hayop noong 1998 kung kayat ipinagbawal ang pagnanakaw at pagsasamantala rito. Sa ngayon, ang Department of Tourism ay nagsusulong ng eco-tourism upang maprotektahan ang mga balyenang pating sa Donsol. Ang kasalukuyang hakbang ng pangangalaga ay nagpapahintulot sa mga turista na makasalamuha ang mga balyenang pating, sa tulong ng mga sinanay na mga bantay-kalikasan.

 

Ang pakikisalamuha sa balyenang pating na paglilibot ay may kasamang  paglangoy sa loob ng apat na metro ng dambuhala ng dagat, sa ilalim ng mapagmatiyag na mga mata ng mga bantay.  Sa ngayon, ito ang pinakamainam na magagawa ng gobyerno upang mapangalagaan ang mga balyenang pating.

 

The Fundamental Reason Why We Fail


 

We seem to all agree by and large that America's migrant culture made it a runaway success. This leads one to conclude that Filipinos, being a people indigenous to the islands (and therefore non-migrant) does not possess the migrants' work ethic of innovation and capacity to develop and maintain complex organizations.

On that note, let me propose the following precepts:

(1) Cultures from northern temperate climates utterly dominate the planet politically, economically, and technologically. They are most likely descendants of an ancient breed of homo sapiens that braved uncertainty and harsh climates to venture out of Africa (or, in general, the tropics) where man (and most of the planet's other life forms), supposedly, first evolved (which I tend to agree with because our bodies were apparently designed to survive naked in tropical climates). They went to lands where, for the most part, laziness, complacency, and lack of foresight almost always led to death.

(2) The degree of harshness of the environment in terms of climatic seasonality, the uncertainty of food availability is directly proportionate to the complexity of the societies and cultures that develop their innovativeness, and determination to control the environment. In other words, cultures that developed in harsh weather conditions as opposed to the tropics where one can just shake a tree and wait for his food to drop on his lap, became more "street smart" on a planetary scale.

(3) They soon developed a greater propensity to control and conquer both themselves (including their own insecurities) and other, more benign, cultures once they had established their kingdoms and developed food surpluses , the ultimate origin of capital and wealth which was a direct result of greater organizational complexity (i.e. highly structured division of labour). And the rest is history.

 

 

The survival of cultures like ours did not depend critically on structure, foresight, and wealth creation. Our ancestors developed their culture in an environment of relative certainty and abundant resources. The relatively advanced civilizations that emerged in the tropics were characterized primarily by despotism and lack of respect for individuality. The pyramids, the Great Wall of China, Angkor Watt, etc. were all built by slave labour and governed by god-kings.

Today that culture of despotism still holds. We take to labor solutions to solve our problems and development challenges rather than build efficient systems and develop technologies to make work easier. We squander our resources like there was no tomorrow.

Most importantly, like our ancestors, we worship and serve our leaders like wet nurses rather than expect them to serve us. That worked fine in a tribal scale organization designed to serve a community of less than a hundred but is hopeless in a nation of 80 million.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ang Pangunahing Dahilan

Kung Bakit Tayo Bumabagsak


 

Maaaring lahat tayo ay sumasang-ayon at ang nakararami na ang kalinangan ng dayuhang Amerikano ay patuloy na namamayagpag. Ito ang nagbunsod sa paghihinuha ng bawat isa na ang mga Pilipino, bilang mga katutubong mamamayan sa kapuluan (kayat hindi dayuhan) ay hindi nagtataglay ng pag-uugali ng dayuhan sa trabaho ukol sa pagbabago at ng kakayahang linangin at panatilihin ang sali-salimuot na mga organisasyon.

 

Sa ganoong punto, hayaan ninyo akong magmungkahi ng mga sumusunod na panuntunan:

 

(1) Ang kultura mula sa pinakahilagang may mainam na klima ay lubos na nakalalamang sa daigdig sa pampulitika, pang-ekonomiya at panteknolohiya.  Sila ang pinakamaituturing na salinlahi ng katutubong angkan ng mga homo sapiens na  walang katiyakan ang katapangan at kabagsikan ng panahon upang makipagsapalaran sa Africa (o, sa kalahatan, ang tropiko) kung saan ang tao (at ang karamihan ng iba pang anyo ng buhay) ay inaasahang pangunahing nalilinang (na akin namang sinasang-ayunan sapagkat ang ating katawan ay tila hinubog upang tayo’y lubusang makapamuhay  sa isang tropikong klima). Sila ay kadalasang tumutungo sa mga lupain na sa halos lahat ng bahagi, pagkatamad, pagkakampante at pagsasawalang-bahala sa hinaharap ang halos laging nauuuwi sa kamatayan.

 

 (2) Ang tindi ng kalupitan ng paligid sa usapin ng pabagu-bago ng klima, ang walang katiyakang kapakinabangan ng pagkain ay tuwirang katumbas ng kaguluhan ng lipunan at ng kulturang lumilinang ng kanilang pagiging makabago at ang determinasyong kontrolin ang paligid. Sa madaling salita, ang kulturang  nalinang sa mabagsik na lagay ng panahon na salungat sa tropiko kung saan ang sinuman ay

 

maaari na lamang yumugyog ng puno at hintayain ang pagkain na mahulog sa tapat niya, ay higit na nagiging “matibay ang sikmura” sa pandaigdigang pagtataya.

 

(3) Sa kinalaunan ay nalilinang nila ang higit na kakayahang pigilan at labanan ang kanilang mga sarili (maging ang kanilang kabalisahan) at ang iba, mas kaiga-igaya ang kultura kapag sila ay nakapagtatag ng kanilang kaharian at nakapagtaguyod ng masaganang pagkain, ang pinaka-pinagmumulan ng puhunan at kayamanan na may tuwirang epekto sa mas masalimuot na samahan (hal. mataas na nabuong  samahan ng manggagawa). At ang iba ay kasaysayan.

 

            Ang ikatataguyod ng kultura ay hindi nakabatay nang husto sa istruktura, pananaw at pagpapayaman. Ang ating mga ninuno ay luminang ng kanilang kultura sa kapaligirang kaugnay ng katiyakan at masaganang pinagkukunan. Ang kaukulang maunlad na kabihasnan na umusbong sa mga tropiko ay pangunahing inilalarawan sa pamamagitan ng depotismo at kawalan ng respeto para sa kapwa. Ang mga pyramid, Great Wall ng Tsina, Angkor Watt at iba ay naitayo lahat sa pamamagitan ng pagtatrabaho ng alipin at pamumuno ng diyos ng mga hari.

 

S a kasalukuyan ang kultura ng depotismo ay pinanghahawakan pa rin. Tayo ay pumapanig sa  solusyon ng paggawa upang malutas ang mga suliranin at pagpapabigat ng mga pagsubok kaysa sa halip ay magtatag nang mas mabisang kaparaanan at lumikha ng mga teknolohiyang magpapadali ng gawain. Sinasayang natin ang mga pinagkukunan na para bang wala nang bukas.

 

Ang pinakamahalaga, tulad ng ating mga ninuno, sinasamba at pinagsisilbihan natin ang mga pinuno tulad ng mga sisiwa sa halip na umasa sa kanila na paglingkuran tayo. Ang ganitong gawain ay makabubuti sa antas ng pantribung samahan na binuo upang pagsilbihan ang komunidad na kulang-kulang isandaan ngunit walang pag-asa sa bansang may 80 milyon.


Life After Death

By Y. M. Tuckachinsky

Imagine twins growing peacefully in the warmth of the womb. Their mouths are closed, and they are being fed via the navel. Their lives are serene. The whole world, to these brothers, is the interior of the womb. Who could conceive anything larger, better, more comfortable? They begin to wonder: "We are getting lower and lower. Surely if it continues, we will exit one day. What will happen after we exit?"

Now the first infant is a believer. He is heir to a religious tradition which tells him that there will be a "new life" after this wet and warm existence of the womb. A strange belief, seemingly without foundation, but one to which he holds fast. The second infant is a thorough-going skeptic. Mere stories do not deceive him. He believes only in that which can be demonstrated. He is enlightened, and tolerates no idle conjecture. What is not within one's experience can have no basis in one's imagination.

Says the faithful brother: "After our 'death' here, there will be a new great world. We will eat through the mouth! We will see great distances, and we will hear through the ears on the sides of our heads. Why, our feet will be straightened! And our heads-up and free, rather than down and boxed in."

Replies the skeptic: "Nonsense. You're straining your imagination again. There is no foundation for this belief. It is only your survival instinct, an elaborate defense mechanism, a historically-conditioned subterfuge. You are looking for something to calm your fear of 'death.' There is only this world. There is no world-to-come!"

"Well then," asks the first, "what do you say it will be like?"

The second brother snappily replies with all the assurance of the slightly knowledgeable: "We will go with a bang. Our world will collapse and we will sink into oblivion. No more. Nothing. Black void. An end to consciousness. Forgotten. This may not be a comforting thought, but it is a logical one."
Suddenly the water inside the womb bursts. The womb convulses. Upheaval. Turmoil. Writhing. Everything lets loose. Then a mysterious pounding -- a crushing, staccato pounding. Faster, faster, lower, lower.
The believing brother exits. Tearing himself from the womb, he falls outward. The second brother shrieks, startled by the "accident" befallen his brother. He bewails and bemoans the tragedy--the death of a perfectly fine fellow. Why? Why? Why didn't he take better care? Why did he fall into that terrible abyss?

As he thus laments, he hears a head-splitting cry, and a great tumult from the black abyss, and he trembles: "Oh my! What a horrible end! As I predicted!"

Meanwhile as the skeptic brother mourns, his "dead" brother has been born into the "new" world. The head splitting cry is a sign of health and vigor, and the tumult is really a chorus of hazel tons sounded by the waiting family thanking God for the birth of a healthy son.

 

 

 
Ang Buhay Pagkatapos ng Kamatayan

By Y. M. Tuckachinsky

 

Ipagpalagay ang kambal na lumalaking matiwasay sa init ng sinapupunan. Ang kanilang mga bibig ay sarado at sila ay pinapakain sa pamamagitan ng pusod. Ang kanilang buhay ay payapa. Ang buong mundo, para sa kanilang  magkapatid, ay ang loob ng bahay-bata. Sino ang makakapag-isip nang mas malalim, mas mabuti at panatag? Sila ay nagsimulang magtaka: “Kami ay pababa nang pababa: Sigurado kung ito ay magpapatuloy, kami ay lalabas na isang araw. Ano ang mangyayari pagkatapos naming lumabas?"
 

Ngayon ang panganay na sanggol ay mananampalataya. Siya ay tagapanalig ng isang banal na paniniwala na nagpapaunawa sa kanya na magkakaroon ng isang "bagong buhay" matapos ang basa at mainit na pananatili sa sinapupunan. Ang kakaibang paniniwala, na tila walang saligan, ngunit isa na kaniyang mabilis na pinanghahawakan. Ang pangalawang sanggol ay sadyang may pag-aalainlangan. Ang isa lamang kwento-kwento ay hindi maaaring makapanlinlang sa kaniya. Siya lamang ay naniniwala sa mga maaaring ipakita. Siya ay naliwanagan, at hinahayaan ang mga walang saysay na palagay. Ang isang bagay na hindi naranasan, ay walang sapat na batayan para sa isipan ng tao.

 

Ang sabi ng tapat na kapatid, “pagkatapos ng ating kamatayan, magkakaroon ng bagong malawak na daigdig. Tayo ay kakain sa pamamagitan ng ating bibig! Makikita natin ang may kalayuan at tayo ay makaririnig sa pamamagitan ng tainga. Bakit, ang ating mga binti ay mauunat. Ang ating mga ulo’y maitataas at malaya, kaysa sa nakababa at nakabaluktot.

 

Sumagot ang mapanghinala: “Kalokohan. Pinapalawak mo na naman ang iyong imahinasyon. Walang batayan sa paniniwalang iyan. Iyan ay bunga lamang ng iyong kagustuhang mabuhay, isang masalimuot na paraan ng pagsasanggalang  at makasaysayang  katayuan ng pagkukunwari. Naghahanap ka lamang ng mga bagay na papawi sa iyong pagkatakot sa kamatayan. Ito lamang ang mundo. Walang ibang mundong darating!”

 

 “Kung gayon,”  tanong  ng panganay, “ano ang sasabihin mo kung may ganito nga?”

 

Sumagot ang pangalawang kapatid nang buong kasiguruhan ng may bahagyang kaalaman. Tayo ay sasabog. Ang ating mundo ay guguho at tayo ay mababaon sa limot. Walang nang iba. Wala. Ang wakas ng kamalayan. Kinalimutan. Maaaring ito’y hindi magandang isipin, ngunit isa itong makatwiran .

 

Biglang  ang tubig sa sinapupunan ay sumabog. Ang sinapupunan ay nanginig. Pagtaas. Kaguluhan. Pumilipit. Lahat ay nagdulot ng pagkawala. Sumunod ang di maipaliwanag na pagbayo-isang nakakapandurog, sunud-sunod na pagbayo. Pabilis nang pabilis, pababa nang pababa.

 

Ang may pananalig na kapatid ay lumabas. Umiyak mula sa sinapupunan, siya ay nahulog palabas. Ang pangalawang kapatid ay napatili, nagulat sa aksidenteng pagkakahulog ng kaniyang kapatid. Siya ay umiyak at nagdalamhati  sa trahedya-ang kamatayan ng isang mabuting tao. Bakit? Bakit? Bakit hindi siya naingatan nang husto? Bakit siya humantong sa kahila-hilakbong kalagayan.

 

Habang siya ay nagdadalamhati , siya’y nakarinig nang nakabibinging iyak, at isang malaking kaguluhan mula sa madilim na trahedya, at siya ay nanginig: “O hindi! Anong kakilakilabot na katapusan! Tulad ng aking inaasahan!”

 

Samantalang nagluluksa ang mapagdudang kapatid, ang “yumaong” kapatid nama’y ipinanganak sa “bagong” mundo. Ang nakabibinging pag-iyak ay tanda ng kalusugan at katatagan, at ang kaingayan ay tunay na sabay-sabay na pagdiwang na may himig ng pasasalamat sa Diyos ng naiwang pamilya para sa pagsilang sa isang malusog na sanggol.

 

 

The Man on the Junk Heap

By Tuvia Bolton

 

Once upon a time there was a fabulously rich man named Mr. Farbes. But he was miserable.

 

He tried everything he could to soothe his misery; he went to doctors but they said he was completely healthy. He took up music, sports, hobbies, dancing, went traveling and even tried meditation but nothing seemed to help; he was bored and depressed.

 

With no other choice he went to a wise man for advice

 

"Your problem," the wise man said "is that you never give charity. You live totally for yourself -- that's why you are miserable. If you want to be happy, begin to help others."

 

Here was an idea he hadn't thought of! He would give charity and finally he would be free of melancholy. He left the wise man with a new hope.

 

But he discovered that it wasn't so simple. Giving away money was an entirely new world to him and he didn't know where to begin.

 

Most of the people that looked poor gave him the feeling that they really weren't. On the other hand, he was certain that there must be many people that really needed money but didn't look it.

 

He couldn't just give to everyone; if he gave to undeserving people he would not have given charity at all. But on the other hand he had to give or he would go crazy. There must be some way to find out who is really needy.

Suddenly he hit on an idea: He would give only to people that had lost all hope. That, he concluded, was true poverty.

 

So he put on his coat and began going around to places where unfortunates were to be found: hospitals, orphanages, jails, barrooms, slums. But he had no success at all.

 

Everyone he spoke to had some hope in life. He met people with problems, diseases, debts, enemies; he met homeless, penniless, jobless, helpless people, but no hopeless people.

 

He was getting desperate.

 

Then, one day as he was walking down some side street he heard moaning coming from the direction of the junk yard. Excitedly he walked in that direction.

 

There, sitting on a junk heap was a man in ragged clothes, covered with boils and moaning like Job.

 

"What happened to you?" Farbes asked eagerly.

"Ayyyi, don't ask" the man replied rocking back and forth and holding his head in his hands. "I lost everything, everything! Ooy! My money, my job, my house, friends, family, everything! And now I got these boils! Ayyyi!"

"Tell me," asked the rich man excitedly, "do you still have hope?"

"Hope?" he replied. "What do you mean hope?"

"You know", said the rich man, "hope that things will get better."

"Of course I have hope!" the poor man looked at him wide eyed and replied. "As long as I'm on the ground and the ground isn't on me, I have hope. In the graveyard there's no hope! You're looking for the hopeless? Go to the graveyard."

 

Now Farbes was really desperate. Would he be doomed to a life of misery? Was there no way he could give money?

 

Suddenly it occurred to him... He would take the man's advice! He would go to the graveyard and put his money there.

 

He knew it was a long shot, and it wasn't exactly giving charity either. But at least it was giving! And certainly the money wouldn't fall into the wrong hands.

 

So that very night at midnight he took a sack of money and a shovel, stealthily snuck into the local cemetery, picked a grave at random, dug a hole, threw the money in, covered it up, and left as secretively as he entered.

 

As soon as he got home he felt better. It was as though a stone had been lifted from his heart. It didn't make any sense, but what did he care? Finally he was happy. It worked!

 

A year or two passed and Farbes almost forgot the graveyard incident. But then, as fate would have it, his wheel of fortune took a spin for the worse. Business just wasn't the same as it used to be. He made some bad decisions; small losses brought bigger ones. He was plagued with setback after setback until five years later he was actually approaching bankruptcy and desperately needed some available cash.

Suddenly he remembered the buried money.

 

It was his last hope. That night he once again furtively crept into the same graveyard carrying the same shovel and sack, found the grave where he had buried the money, and began digging as quietly and quickly as possible in the eerie dim moonlight. A cold wind shook his bones as it whistled through the trees -- he would really be glad to get out of here. Here, in another minute he would be...

 

"Hands up!" boomed a voice behind him. "Put 'em up and keep 'em up! Police!"

Farbes' knees began shaking and he almost fell over from fright. "Now turn around slowly," the voice boomed again.

 

He turned to see a huge gun pointed at him with a policeman behind it. "Robbing the dead, ehhh? How low can you get! Pheh!" said the policeman as he handcuffed poor Farbes.

 

He tried to explain but he was trembling so uncontrollably all he could say was "No... B-b-but.. I just..." In minutes he was on his way to jail.

 

A week later he was standing before the judge, a broken man. What once was a wealthy businessman was now a penniless, dingy criminal fresh from a fetid prison cell. The only comfort he had were the words of that man on the junk heap years ago: "As long as I'm on the ground and the ground isn't on me I have hope..."

 

The officer was testifying.

 

"Your honor, I caught him red handed. He was digging with a shovel, digging in the graveyard trying to steal from the dead. He even brought that bag into which to put the gold teeth and things."

"What do you have to say for yourself Mr. Farbes?" The Judge turned to him.

"Your honor, it's not so. You see, years ago I buried some money there because I was looking for someone who had no hope. That is, I had to give charity because a Rabbi told me to and I was looking for someone.." Farbes looked at the Judge to see what he was saying was making sense.

"Yes, continue," said the Judge.

"No! No!" Farbes continued. "Well, I met this man who was covered with boils in a junk yard, and he told me to go to the graveyard. So I went there and buried the money and now I need it back again."

"Do you believe that?!" exclaimed the policeman in amazement. "Excuse me your honor, but that is the most crazy, confused lie I've ever heard!"

"Yes, I believe him," said the Judge emphatically. "This man is telling the truth. Release him, he's innocent."

"What, your honor?" said the policeman not believing his ears.

"I said release him. Release him immediately, please."

 

Back on the street, a bewildered Mr. Farbes struggled to get his bearings. Amidst his joy at his unexpected freedom, something was nagging him at the very rear of his brain. That judge, where had he seen him before? He knew that face from somewhere...


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Ang Lalaki sa Tambakan ng Basura

Ni Tuvia Bolton

 

Minsan, may isang kamangha-manghang mayaman na nagngangalang Ginoong Farbes. Ngunit siya ay malungkot.

 

Sinubukan niya ang lahat ng bagay upang aliwin ang kanyang kalungkutan; pumunta siya sa mga doktor ngunit kanilang sinabi na siya ay sadyang malusog. Nag-aral siya ng musika, mga laro, libangan, sayaw, naglakbay at sinubukan maging meditasayon ngunit walang naitulong; siya ay naiinip at nalulumbay.

 

Nang wala nang magawa, siya ay  pumunta sa isang pantas para sa payo.

 

"Ang iyong problema," ang wika ng pantas "ay kailanman hindi ka nagkawanggawa. Ikaw ay namuhay nang ganap para sa iyong sarili - iyan ang dahilan kung bakit ikaw ay malungkot. Kung gusto mong maging masaya, magsimula sa pagtulong sa iba."

 

Ito ay isang ideya na hindi niya naisip! Magbibigay siya ng tulong at sa huli ay magiging malaya siya sa kahapisan. Iniwan niya ang taong pantas na mayroong bagong pag-asa.

 

Ngunit  natuklasan niyang hindi ito madali. Ang mamahagi ng kayamanan ay talagang bagong mundo sa kanya at hindi niya alam kung saan magsisimula.

 

Karamihan ng tao na mukhang mahirap ay  nararamdaman niyang hindi naman talaga.Sa kabilang dako, siya ay sigurado na maraming tao na tunay na nangangailangan ng salapi ngunit hindi ito nakikita.

 

Hindi siya basta-basta magbibigay sa sinuman; kapag namigay siya sa mga taong hindi karapat-dapat ay hindi siya nagkawanggawa kailanman. Ngunit sa kabilang banda kailangan niyang mamahagi kundi siya ay mababaliw.May paraan dapat upang mahanap niya kung sino ang tunay na nangangailangan.

 

Bigla siyang may naisip na isang ideya: Siya ay magbibigay lamang sa mga taong lubusang nawalan ng pag-asa. Ayon, napagtanto niya, na  tunay na kahirapan.

Kayat isinuot niya ang kanyang barong at sinimulang mag-ikot sa mga lugar kung saan ay matatagpuan ang mahihirap: sa mga ospital, bahay-ampunan , kulungan, bahay-aliwan, iskwater. Ngunit siya’y di nagtagumpay kailanman.

 

Ang bawat taong kaniyang nakausap ay may pag-asa pa sa buhay.Nakaharap niya ang mga taong may mga problema, sakit, utang, kaaway; nakatagpo niya ang mga walang matirhan, walang salapi, walang hanapbuhay, kawawang tao, ngunit walang nawawalan ng pag-asa.

 

Siya ay nakararamdam ng kabiguan.

 

Sumunod, isang araw habang siya ay naglalakad pababa sa ilang gilid ng kalsada, nakarinig siya ng dumaraing na nagmumula sa direksyon ng tambakan ng basura. Nananabik siyang tumungo sa direksyong iyon.

 

Doon, nakaupo sa santambak ng basura ang isang lalaking marungis ang damit, puno ng pigsa at dumaraing tulad ni Job.

 

"Anong nangyari sa inyo?" ang tanong mabuti ni Farbes. "Ayyy, huwag kang magtanong" ang mama ay nayayanig na tumugon at nakahawak sa ulo ang  kanyang mga kamay. "Nawalan ako ng lahat, lahat-lahat! Naku! Ang aking pera, ang aking trabaho, ang aking bahay, mga kaibigan, pamilya, lahat! At ngayon ako ay nagkaroon ng ganitong mga pigsa! Ayyy!"

 

"Sabihin mo sa akin," sabik na tanong ng mayamang lalaki., "kayo ba ay may pag-asa pa rin?"

 

"Pag-asa?" "Pag-asa?" tugon niya. "Ano ang ibig mong sabihin na pag-asa?"  "Alam mo na", sabi ng mayamang lalaki, "pag-asa na magiging mabuti ang lahat ng bagay.”

 

"Syempre may pag-asa ako!" ang mamang pulubi ay tumingin sa kanya na nandidilat ang mga mata at tumugon. "Hanggat ako ay nasa lupa at ang lupa ay wala sa akin, ako ay may pag-asa. Sa libingan walang pag-asa! Ikaw ay naghahanap ng mga nawawalan ng pag-asa? Pumunta ka sa libingan."

 

Ngayon, si Farbes ay talagang bigo. Maaari ba siyang mamatay sa buhay ng kahapisan? Wala na bang ibang  paraan na siya ay makapag-abot ng salapi?

 

Biglang sumagi ito sa kanya ...Susundin niya ang payo ng mama! Siya ay pupunta sa sementeryo at ilalagay roon ang kanyang kayamanan.

 

Alam niyang ito ay isang pakikipagsapalaran, at ito ay hindi ang talagang alinmang pagbibigay ng tulong. Ngunit ito pa rin ay pagbibigay! At tiyak na ang salapi ay hindi mahuhulog sa maling mga kamay.

 

Kayat  noong hatinggabi nang gabing iyon dinala niya ang isang sakong salapi at pala, nagpasubuk-subok nang palihim sa mga lokal na sementeryo, paisa-isang namili ng puntod, naghukay, itinapon ang kayamanan at palihim na umalis tulad ng kaniyang pagpasok.

 

Nang siya’y makauwi, bumuti ang kaniyang pakiramdam. Nawala ang bigat sa kaniyang dibdib. Ito ay hindi naging  makabuluhan, ngunit ano ang gugustuhin niya? Sa wakas, siya ay masaya. Naging makabuluhan ito!

 

Makalipas ang isa o dalawang taon, nakalimutan ni Farbes ang pangyayari sa sementeryo. Ngunit pagkatapos, tulad nga ito ng swerte, ang gulong ng kaniyang kapalaran ay naging mas masahol pa. Ang kaniyang negosyo ay hindi na katulad ng dati. Gumawa siya ng mga maling desisyon, ang maliit na pagkalugi ay nagdulot ng malaki. Siya ay tinamaan ng sunud-sunod na dagok hanggang makalipas ang sumunod na limang taon  ay talagang malapit na ang kaniyang pagkalugi at bigong kinailangan ang ilan pang salapi.

 

Bigla niyang naalala ang inilibing na kayamanan. Ito ang kaniyang huling pag-asa. Nang gabing ding iyon ay palihim niyang ginapang muli ang parehong libingan bitbit ang dating pala at sako, natagpuan ang libingan kung saan niya ibinaon ang mga salapi, at sinimulan ang paghuhukay hanggat maaari nang mabilis at tahimik sa madilim na nakapangingilabot na liwanag ng buwan. Ang malamig na samyo ng hangin na nanunuot sa kaniyang mga buto na humahaginit sa pamamagitan ng mga puno-siya ay talagang  matutuwa kapag dito ay nakaalis. Dito, sa ilang minuto lamang maaaring siya ay…

“Itaas ang mga kamay!” “Itaas ang mga kamay!” umaalingawngaw na tinig sa kaniyang likuran. “Itaas mo ang mga iyan at panatilihin lamang na nakataas! Pulis ‘to!

 

Nagsimulang manginig ang mga tuhod ni Farbes at halos mahimatay siya sa takot. “Ngayon, umikot ka nang dahan-dahan,” umalingawngaw muli ang tinig.

 

Lumingon siya upang Makita ang isang malaking baril na nakatutok sa kaniya na hawak ng isang pulis. “Ninanakawan ang patay, ewww? Gaano kababa ang iyong makukuha? Pwe!”, ang sabi ng pulis habang pinoposasan ang kawawang si Farbes.

 

Sinubukan niyang magpaliwanag ngunit nanginginig siya kayat wala siyang ibang masabi kundi “Hindi…Ngunit..Gusto ko lang…” Sa ilang minuto pa’y malapit na siya sa kulungan.

 

Makalipas ang isang linggo, siya ay nakaharap sa hukom, biguan. Ano na lamang minsan ay isang mayamang negosyanteng ngayon ay isa nang pulubi, masamang kriminal galing sa isang masangsang  na piitan. Ang tanging kaginhawaan na mayroon siya ay ang winika ng mamang nasa tambakan ng basura noong mga nakalipas na taon: "Hangga't ako ay nasa lupa at ang lupa ay wala sa akin, ako ay may pag-asa...”

 

Ang pulis ay nagsasalaysay. “Kagalang-galang na hukom, nahuli ko siya sa akto. Naghuhukay siya gamit ang pala, naghuhukay sa isang sementeryo at sinusubukang magnakaw mula sa mga patay. Dala rin niya ang bag na iyan kung saan ilalagay ang mga gintong ngipin at mga gamit.

 

"Ano ang kailangan mong sabihin para sa iyong sarili G. Farbes?"  Humarap sa kaniya ang hukom.

 

“Kagalang-galang, hindi po ganoon iyon. Nakita ninyo, noong nakaraang taon ay may ibinaon akong mga salapi dahil naghahanap ako ng sinumang walang pag-asa. Kayat, kinailangan kong magkawanggawa sapagkat sinabi ng isang gurong Hudyo na gawin ko at naghahanap ako ng isang taong..”  Tumingin si Farbes sa hukom upang ipakita na nagsasabi siya nang totoo.

 

"Sige, ipagpatuloy," wika ng hukom.

 

"Hindi! Hindi!" pagpapatuloy ni Farbes. “Ganito, nakaharap ko ang mamang ito na nababalot ng mga pigsa sa may tambakan at sinabi niya sa akin na pumunta ako sa may sementeryo.  Kaya ako nagpunta roon, ibinaon ang kayamanan at ngayon ay kinailangan ko itong muli."

 

“Naniniwala ka riyan?!” gilalas ng mamang pulis sa pagtataka. "Mawalang galang na hukom, ngunit ito ay ang pinakahibang, magulong kasinungalingan na aking narinig kailanman!" “OO, ako ay naniniwala sa kaniya,” mariing sabi ng hukom. “Ang mamang ito ay nagsasabi nang katotohanan. Palayain siya, siya ay walang kasalanan.

 

“Ano, kagalang-galangan?” sabi ng mamang pulis na hindi makapaniwala sa kaniyang narinig.

 

“Ang sabi ko pakawalan siya.” “Pakawalan siya agad, pakiusap.”

 

Pabalik sa daan, ang nagugulumihanang si G. Farbes ay sinikap na marating ang patutunguhan. Sa gitna ng kaniyang kaligayahan at hindi niya inaasahang kalayaan, may kung anong bagay na sumagi sa kaniyang isipan.  Ang hukom na iyon, nakita ba niya ito dati? Nakita niya ang mukhang iyon mula sa kungsaan…

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

The Chicken Prince

Who are you?

By Yossy Gordon

 

There was once a prince who lived with his father and mother, the king and queen, in splendid fashion. He received the finest education and upbringing. To his parents' chagrin, one day the prince went through an identity crisis and came to the conclusion that he was really a chicken and not a human being.

 

Initially, the king and queen thought he was kidding. However, after he stopped joining them at the royal table and began to spend his days and nights in the chicken coop, they knew that serious trouble was afoot.

 

Needless to say, the prince's strange behavior caused indescribable angst for his loving parents, and intense embarrassment for the royal family at large. The king was ready to spare no expense for the person who could cure his son. The finest doctors and psychiatrists of the land came and tried, all to no avail.

 

The king was at a loss until a gentle-looking wise man came to the palace. "I hereby offer to cure the prince free of charge," declared the man. "My only condition is that no one interferes with anything I do."

 

Intrigued and desperate, the king and queen readily agreed.

 

The following day, the prince had human company in the chicken coop. It was the wise man. "What are you doing here?" asked the chicken prince.

 

"Why are you here?" countered the man.

 

 

 

"I am a chicken and this is a chicken coop," responded the prince emphatically.

 

"Well, I am also a chicken," he replied. With that, he began to hop around and eat chicken feed with like. The prince was convinced. A few days passed in this fashion.

 

One morning, the wise man approached the prince. "I am from a faraway land," he revealed. "In my homeland, chickens don't actually hop. They walk around like regular people."

 

"Really!" exclaimed the prince. "That must be a great place to be a chicken."

"Let's try it here," suggested the wise man, "Let's walk around."

 

The chicken prince readily agreed to his new friend's suggestion.

 

After a few days had passed, the now-upright wise man suggested to the now-upright chicken prince that they move inside the house because in another great metropolis, chickens didn't live in coops, they lived in stately palaces fit for princes. Again, the chicken prince agreed.

 

So the process continued. Shortly thereafter the wise man convinced the chicken prince that in another great land, chickens ate people food. Then came sitting at the table and enjoying human conversation. Within a short time, the chicken prince, although still maintaining that he was a chicken, began conducting himself exactly like a regular person.

 

 

 

 

 

Prinsipeng Manok

Sino ka ba?

By Yossy Gordon

 

            May isang prinsipe na nakatira kasama ang kaniyang ama at ina, ang hari at reyna, sa maharlikang pamumuhay. Siya ay nakatanggap ng pinakamaayos na edukasyon at pag-aaruga. Sa kabiguan ng mga magulang, isang araw ay nagkaroon siya ng suliranin sa katauhan at nabuo sa kanyang isipan na isa siyang manok at hindi tao.

 

            Sa simula, ang hari at reyna ay inisip na siya ay nagbibiro. Subalit, matapos na siya ay tumigil sa pagsabay sa kanila sa hapag ng hari at nagsimulang gugulin ang kaniyang mga araw at gabi sa kulungan ng manok, nalaman nilang nagkakaroon ng matinding problema.

 

            Di na kailangang sabihin pa, ang kakaibang kilos ng prinsipe ay naging sanhi ng hindi mailarawang pag-aalala para sa mga mapagmahal na magulang at lubhang nagpasidhi ng kahihiyan ng pamilya ng hari. Ang hari ay handang maglaan ng kahit magkanong halaga sa taong makapagpapagaling sa kanyang anak. Ang pinakamahusay na manggagamot at psikyatrista ng kaharian ay dumating at nagtangka, lahat ay walang naitulong.

 

            Bigo ang hari hanggang dumating ang isang maginoong pantas sa kaharian. “Ako ay handang tumulong na gamutin ang prinsipe nang walang kabayaran,” pahayag ng lalaki. “Ang akin lamang pakiusap ay walang manghihimasok sa anumang gagawin ko.”

 

            Naguguluhan at nawawalan ng pag-asa, ang hari at reyna ay agad na sumang-ayon.

 

            Sa mga sumunod na araw, ang prinsipe ay nagkaroon ng kasama sa kulungan  ng manok. Ito ay ang pantas. “Ano ang ginagawa mo rito?” tanong ng prinsipeng manok.

 

            “Bakit ka narito?” balik na tanong ng lalaki.

 

            “Ako ay isang manok at kulungan ito ng manok,” mariing tugon ng prinsipe.

 

            “Kung gayon, ako rin ay isang manok,” sagot niya. Pagkatapos nito, nagsimula siyang kumandirit sa paligid at kumain ng patuka ng manok nang may kasarapan. Ang prinsipe ay napaniwala. Lumipas ang ilang araw sa ganitong pamumuhay.

 

            Isang umaga, ang pantas ay lumapit sa prinsipe. “Ako ay nagmula sa isang malayong lupain,”paglalahad niya. “Sa aking bayan, ang mga manok ay hindi naman talaga kumakandirit. Ang mga ito ay lumalakad tulad ng mga karaniwang tao.”

 

            “Talaga!” bulalas ng prinsipe. “Magandang maging manok sa lugar na iyon.”

 

            “Subukin natin iyon dito,” mungkahi nang pantas. “Lumakad-lakad tayo.”

 

            Kaagad na sumang-ayon ang prinsipe sa mungkahi ng kaniyang bagong kaibigan.

 

            Makalaipas ang ilang araw, ang ngayo’y matwid na pantas ay nagmungkahi sa ngayo’y matwid na prinsipeng manok na kailangan nilang pumasok sa loob ng bahay dahil sa ibang magandang pook, ang manok ay hindi naninirahan sa kulungan, sila ay nakatira sa mga mararangyang palasyo na nababagay sa isang prinsipe. Muli, ang prinsipeng manok ay sumang-ayon.

 

            Kayat ang gawain ay nagpatuloy. Sa ilang sandali pa’y pinaniwala ng pantas ang prinsipeng manok na sa ibang magandang lupain, ang mga manok ay kumakain ng pagkain ng tao. Dito ay nakaupo sila sa harap ng mesa at masayang nakikipagkwentuhan sa mga tao. Sa loob ng maikling panahon, bagamat ang prinsipe ay napapanatili niya ang pagiging isang manok, ay nagsimulang umayos sa kaniyang sarili tulad ng isang karaniwang tao.

 

             

 

No comments:

Post a Comment

DLL-Reaksyong Papel

        GRADES 1 TO 12               DAILY LESSON LOG             ( Pang-araw-araw                           na Tala sa ...